Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Το σχέδιο νόμου που με σημαντική καθυστέρηση φέρνει η κυβέρνηση στη Βουλή, μολονότι ενσωματώνει κεκτημένα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, είναι τελικά κατώτερο των περιστάσεων. Εξαντλείται σε διαχειριστικές βελτιώσεις και μόνο.

Η Τοπική Αυτοδιοίκηση, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είναι ένας ζωντανός συμμετοχικός δημοκρατικός θεσμός που εξελίσσεται συνεχώς. Ένας θεσμός που κάτω από τις σημερινές συνθήκες της παγκοσμιοποίησης και των σύνθετων και πολύπλοκων προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο πολίτης, ιδιαίτερα της περιφέρειας, απαιτεί μια νέα δυναμική. Απαιτεί ριζοσπαστικές τομές προκειμένου οι Δήμοι να μπορούν να προσφέρουν τις υπηρεσίες που χρειάζονται οι πολίτες.

Ο Καποδίστριας και το υπόλοιπο θεσμικό πλαίσιο που ψήφισαν οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ τη δεκαετία του ’80 και ’90 ήταν μια επανάσταση. Μια επανάσταση στην οποία η Ν.Δ. όχι μόνο δεν συμμετείχε αλλά την πολέμησε. Οι αλλαγές που έγιναν απέδωσαν σημαντικά αποτελέσματα για την επιβίωση και την ανάπτυξη πολλών περιοχών. Έδωσαν ουσιαστικό περιεχόμενο και πόρους στην Αυτοδιοίκηση.

Σήμερα όμως δεν αρκούν. Χρειαζόμαστε ένα δεύτερο κύμα πραγματικών μεταρρυθμίσεων. Δεν είναι δυνατόν με Δήμους των 3 και 4 χιλιάδων κατοίκων να προχωρήσουμε μπροστά. Πως θα αντιμετωπίσουμε τα δεκάδες προβλήματα παροχής υπηρεσιών στους αγρότες, στους πολίτες που ζουν κάτω από αντίξοες συνθήκες; Τα προβλήματα της ασφάλειας που είναι μεγάλα σήμερα στην ύπαιθρο θα λυθούν μέσα από την αγροφυλακή που εσείς θέλετε να συστήσετε; Τα προβλήματα της ενημέρωσης και της συμβουλευτικής υποστήριξης στους αγρότες; Τα προβλήματα των ΧΥΤΑ και των βιολογικών καθαρισμών; Τα μεγάλα προβλήματα της ανάπτυξης σε κάθε τοπική κοινωνία;

Μπορούν οι μικροί Δήμοι που έχουμε σήμερα να κάνουν μελέτες και να παράγουν έργα τοπικής ανάπτυξης σε κάθε περιοχή; Μπορούν να προσφέρουν τις απαραίτητες και αναγκαίες υπηρεσίες για την ανάπτυξη της υπαίθρου; Έχουν την οικονομική δυνατότητα; Δεν θα έπρεπε, πέραν των άλλων, στο πλαίσια μιας πραγματικής αποκέντρωσης, η Τοπική Αυτοδιοίκηση να έχει την ευθύνη για τα περιβαλλοντολογικά και τα πολεοδομικά ζητήματα; Να μπορεί να διευκολύνει ολοκληρωμένα και αποτελεσματικά κάθε υποψήφιο επενδυτή της προκειμένου να ξεκινήσει μια επένδυση;

Όμως εσείς όχι μόνο δεν αντιμετωπίζετε αυτές τις προκλήσεις, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις κάνετε και βήματα πίσω. Για παράδειγμα:

• Ενισχύετε το ρόλο του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας που είναι το» μακρύ χέρι» της εκτελεστικής εξουσίας

• Περιορίζετε την ποσόστωση για τη συμμετοχή των γυναικών

• Δεν υιοθετείτε τον Ευρωπαϊκό χάρτη της Αυτοδιοίκησης, από τον οποίο είστε πολύ πίσω

• Δεν υπάρχει καμία δέσμευση ότι κάθε μεταβίβαση αρμοδιότητας προς την Τοπική Αυτοδιοίκηση θα συνοδεύεται από τους αντίστοιχους πόρους.

Δεν γνωρίζετε κύριε Υπουργέ ότι πολλές αρμοδιότητες που έχουν σήμερα οι ΟΤΑ δεν μπορούν να υλοποιηθούν γιατί δεν υπάρχουν οι αντίστοιχοι πόροι; Δεν σας απασχόλησαν καθόλου οι προτάσεις που έγιναν από πολλές πλευρές, να έχει η Τοπική Αυτοδιοίκηση αυτοτελείς πόρους, που θα τους εισπράττει η ίδια από τους πολίτες; Να έχει δηλαδή τη δυνατότητα να σχεδιάζει και να υλοποιεί χωρίς να επαιτεί;

Αυτό σημαίνει πραγματική αποκέντρωση. Αποκέντρωση αρμοδιοτήτων από Υπουργεία που πρέπει να συρρικνωθούν και να λιγοστέψουν, αλλά και αποκέντρωση πόρων.

Για όλους τους παραπάνω λόγους, ο Κώδικας που προτείνετε αποτελεί μια πολύ συντηρητική προσέγγιση στα πράγματα της Αυτοδιοίκησης. Διακατέχεται από φοβικότητα απέναντι στο θεσμό. Δείχνει την έλλειψη εμπιστοσύνης της κυβέρνησης έναντι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Έλλειψη εμπιστοσύνης που πέραν των άλλων πιστοποιείται με το περίφημο 42% και την επιδίωξή σας να ελέγξετε κομματικά το θεσμό και να δημιουργήσετε κομματικά κάστρα. Να δούμε όμως εάν θα σας το επιτρέψει ο Ελληνικός Λαός.

Το σχέδιο νόμου είναι πίσω από τις ανάγκες του παρόντος και τις απαιτήσεις του μέλλοντος για μια Αυτοδιοίκηση σύγχρονη και ισχυρή στην υπηρεσία του πολίτη. Γι’ αυτό και θα το καταψηφίσουμε.