Αριθμ. Πρωτοκόλλου :04
Ημερομηνία Κατάθεσης :01.07.2008

                                                                             ΕΠΙΚΑΙΡΗ ΕΠΕΡΩΤΗΣΗ

Θέμα: Κατάρρευση του συστήματος προστασίας, διαχείρισης και ανάδειξης της Πολιτιστικής Κληρονομιάς της χώρας.

Η προστασία, η διαχείριση και η ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς της χώρας αποτελεί μία από τις βασικότερες υποχρεώσεις του Υπουργείου Πολιτισμού - στην ουσία θεμελιώδη λόγο της ύπαρξης του -. Συνιστά επίσης ένα μεγάλο εθνικό κεφάλαιο για τη χώρα και τον ελληνικό λαό, όπως η κυβέρνηση και ο ίδιος ο Πρωθυπουργός και πρώην Υπουργός Πολιτισμού δεν παραλείπουν να διατυμπανίζουν σε κάθε ευκαιρία.

Ωστόσο, η πολιτική της κυβέρνησης και της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Πολιτισμού βρίσκεται όχι μόνο σε απόλυτη αντίθεση με όσα κατά καιρούς δηλώνουν για την προστασία και την ανάδειξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς αλλά οδηγεί συστηματικά και χωρίς προσχήματα σε κατάρρευση το όλο σύστημα και σε πλήρη απαξίωση την Αρχαιολογική Υπηρεσία. Πρόκειται για πολιτική που βάλει ευθέως στην καρδιά του συστήματος προστασίας και ανάδειξης της σπάνιας σε παγκόσμιο επίπεδο πολιτιστικής περιουσίας του ελληνικού λαού.

Είναι αληθές, όσο και θλιβερό, πως ποτέ στο παρελθόν τα Μουσεία και οι Αρχαιολογικοί χώροι της χώρας δεν έχουν ζήσει παρόμοιες συνθήκες εγκατάλειψης και παρακμής όπως οι σημερινές, από οποιαδήποτε κυβέρνηση έχει κυβερνήσει τον τόπο. Συγκεκριμένα:

^, - Τα σπουδαιότερα Μουσεία και Αρχαιολογικοί χώροι της χώρας κλείνουν στις 3 το μεσημέρι, λόγω έλλειψης προσωπικού. Παραμένει άγνωστο πότε θα αρχίσει να εφαρμόζεται εφέτος το θερινό ωράριο λειτουργίας.

Έχουμε φθάσει στο τέλος Μαίου, σε πλήρη εξέλιξη της τουριστικής περιόδου και τα σπουδαιότερα Μουσεία και Αρχαιολογικοί χώροι της χώρας (Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών, Θεσσαλονίκης, Κνωσός, Μυκήνες, Φαιστός, Λίνδος, Σπήλαιο Ψυχρού κ.α.) λειτουργούν μόνο μέχρι τις 3 το μεσημέρι, προκαλώντας την εύλογη αγανάκτηση επισκεπτών και επαγγελματιών του τουρισμού. Αυτό δεν συμβαίνει βεβαίως σε καμία άλλη χώρα της Ευρώπης ή ακόμη και του αναπτυσσόμενου κόσμου, από αυτές που διαθέτουν πλούσια πολιτιστική κληρονομιά. Εξαιτίας αυτής της κατάστασης, η χώρα εκτίθεται διεθνώς καν-^α δυσμενή σχόλια για την κατάσταση επισκεψιμότητας των ελληνικών Μουσείων και Αρχαιολογικών χώρων πυκνώνουν σταθερά στον διεθνή τύπο.

Σπουδαίοι Αρχαιολογικοί Χώροι, Μουσεία και Τμήματα μεγάλων Μουσείων σε όλη τη χώρα κλείνουν ολοκληρωτικά ο ένας μετά τον άλλον.

Μερικά ενδεικτικά παραδείγματα. Κλειστό από τις 9 Μαΐου, λόγω έλλειψης προσωπικού παραμένει το Αρχαιολογικό Μουσείο της Δήλου, από τα σπουδαιότερα

Μουσεία της χώρας. Κλειστό είναι όλες τις ημέρες της εβδομάδας, το μισό Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης. Το ίδιο συμβαίνει και με τις μισές εκκλησίες του Μυστρά. Κλειστές επίσης παραμένουν όλη την εβδομάδας αρκετές αίθουσες στο Μουσείο των Δελφών. Ολοκληρωτικά κλειστό από τις 29 Απριλίου παραμένει το Μουσείο του Αγίου Νικολάου Κρήτης. Κάθε Σαββατοκύριακο παραμένει κλειστός όλος ο πρώτος όροφος - που περιλαμβάνει τις συλλογές με τα Αγγεία - του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου των Αθηνών, ενώ κλειστοί παραμένουν κάθε Δευτέρα και για ολόκληρη την ημέρα οι Βασιλικοί Τάφοι της Βεργίνας. Κλειστό παραμένει από το Νοέμβριο του 2006 και το Αρχαιολογικό Μουσείο του Ηρακλείου Κρήτης, ένα από τα σημαντικότερα Μουσεία της χώρας και δεύτερο σε επισκεψιμότητα, λόγω εργασιών ανακαίνισης και όπως όλα δείχνουν εξ αιτίας της ελλειπούς χρηματοδότησης θα συνεχίσει να παραμένει κλειστό για δύο τουλάχιστον ακόμη χρόνια.

Τα ποσοστά επισκεψιμότητας σε Μουσεία και Αρχαιολογικούς χώρους παρουσιάζουν αξιοσημείωτη πτώση και συνακόλουθα τα έσοδα από εισιτήρια έχουν πάρει και αυτά τον κατήφορο.

Η απαράδεκτη αυτή κατάσταση λειτουργίας των Μουσείων και των Αρχαιολογικών χώρων έχει άμεσες επιπτώσεις στην επισκεψιμότητα και τα έσοδα τους. Ο συνολικός αριθμός των επισκεπτών στα μεγαλύτερα Μουσεία της χώρας παρουσιάζει πτώση της τάξης του 21,5% μεταξύ Δεκεμβρίου του 2006 και Δεκεμβρίου του 2007. Ο αριθμός των επισκεπτών των αρχαιολογικών χώρων πτώση 8,1% για το ίδιο διάστημα, ενώ κατά 12,3% έχουν μειωθεί τα εισιτήρια που κόπηκαν το 2007 στα Μουσεία σε σχέση με εκείνα του 2006.

Ανεκτίμητα κομμάτια του Πολιτισμού μας παραμένουν στο σκοτάδι ή απειλούνται με καταστροφή κυρίως λόγω έλλειψης προσωπικού και χρηματοδότησης από το Υπουργείο Πολιτισμού.

Το Ακρωτήρι στη Σαντορίνη, ένας χώρος παγκόσμιας ακτινοβολίας και ,— αρχαιολογικού ενδιαφέροντος παραμένει κλειστό ακόμη, μετά το θλιβερό ατύχημα του 2005. Παρουσιάζονται αδικαιολόγητες καθυστερήσεις στην πορεία του έργου και παραμένει άγνωστο πότε θα καταστεί επισκέψιμο.

Καμία εξέλιξη δεν παρουσιάζεται στην ανάδειξη του Δημοσίου Σήματος - του δημοσίου νεκροταφείου της Αρχαίας Αθήνας - λόγω έλλειψης κονδυλίων για απαλλοτριώσεις.

Τα νερά της βροχής που κατεβαίνουν από τον Λυκαβηττό απειλούν με καταστροφή τα ευρήματα από το Λύκειο του Αριστοτέλη, που αποκαλύφθηκε πριν από 12 χρόνια. Το ΥΠΠΟ δεν έχει βρει τους πόρους ούτε για την τοποθέτηση ενός ικανοποιητικού στεγάστρου για την προστασία των ευρημάτων.

Στην τύχη τους έχουν επίσης αφεθεί το κτήμα Μον Ρεπό στην Κέρκυρα και το Τατόι, που καταστρέφονται σταδιακά από την έλλειψη οποιασδήποτε φροντίδας και πόρων για την πολιτιστική αξιοποίηση τους.

Η υποστελέχωση των Εφοριών αρχαιοτήτων και η ανεπαρκής χρηματοδότηση οδηγούν σε περιθωριποίηση την Αρχαιολογική Υπηρεσία και αφήνουν βορά στις συγκυρίες την προστασία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Η υποστελέχωση των Εφοριών αρχαιοτήτων και των ειδικών περιφερειακών υπηρεσιών του ΥΠΠΟ, η ανεπαρκής χρηματοδότηση τους και η παρατεταμένη ασάφεια κάθε χρόνο ως προς το τελικό ύψος των χρηματοδοτήσεων έχουν οδηγήσει τις υπηρεσίες σε διαρκώς διογκούμενα χρέη κα τους υπηρετούντες προϊσταμένους και υπαλλήλους σε απόγνωση. Σε όλες τις Εφορίες Αρχαιοτήτων έχουν δοθεί μέχρι σήμερα μόνο πενιχρές προκαταβολές από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και παραμένει άγνωστο πότε αυτές θα μάθουν το συνολικό ύψος της χρηματοδότησης τους για το 2008. (Οι προκαταβολές αυτές αγγίζουν τα όρια του κωμικού. Για παράδειγμα στον κωδικό συντήρησης έχουν εγγραφεί ποσά από 1.000 έως 1.400 ευρώ ανά Εφορία).

Η δραματική έλλειψη προσωπικού και η υποχρηματοδότηση έχει οδηγήσει σε αδιέξοδο τις σωστικές ανασκαφές με αποτέλεσμα οι πολίτες είτε να είναι αναγκασμένοι να περιμένουν χρόνια για την ανασκαφή του ακινήτου τους, είτε να επιβαρύνονται η ίδιοι με τα έξοδα της ανασκαφής.

Η μόνη σταθερή πηγή χρηματοδότησης για τις υπηρεσίες είναι το Γ Κ.Π.Σ αλλά αυτή κατευθύνεται σε συγκεκριμένα έργα που είχαν δρομολογηθεί την περίοδο 2001-2004 και ασφαλώς δεν καλύπτει τις τεράστιες ανάγκες της ολοκληρωμένης προστασίας των μνημείων.

Επιπλέον το 2006 δημιουργήθηκαν 30 καινούργιες περιφερειακές και ειδικές Εφορίες που αφέθηκαν κυριολεκτικά στην τύχη τους. Στεγάστηκαν όπου βρήκαν, σε ερειπωμένα κτίρια (Άρτα) ακόμη και σε αποθήκες (Πρέβεζα, Χαλκίδα). Λειτουργούν με ελάχιστο προσωπικό και σε μερικές από αυτές υπηρετεί μόνο ο προϊστάμενος και 2-3 φύλακες (Αλεξανδρούπολη). Έχουν τεράστιες ελλείψεις σε προσωπικό όλων των ειδικοτήτων και δεν είναι σε θέση να ανταποκριθούν ούτε στοιχειωδώς στο έργο τους.

Σε όλες τις Εφορίες, παλιές και καινούργιες υπάρχει σοβαρότατο πρόβλημα κάλυψης ζωτικών λειτουργικών αναγκών που έχουν οδηγήσει σε τραγελαφικές καταστάσεις και άγριους διαπληκτισμούς μεταξύ προμηθευτών και υπαλλήλων των υπηρεσιών.

Μοναδικό ενδιαφέρον για την πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟ αποτελεί η διαιώνιση του συστήματος των πελατειακών σχέσεων στις προσλήψεις

Ενώ η δραματική έλλειψη προσωπικού - κυρίως φυλάκων και αρχαιολόγων - έχει προκαλέσει σοβαρότατα λειτουργικά προβλήματα στα Μουσεία και τους Αρχαιολογικούς χώρους της χώρας, το ΥΠΠΟ :

Εξαίρεσε από την πρόσφατη προκήρυξη για ελάχιστες προσλήψεις μονίμου προσωπικού μέσω ΑΣΕΠ τους φύλακες , επειδή το ΑΣΕΠ δεν έκανε δεκτή τη διαδικασία της συνέντευξης για την επιλογή του προσωπικού φύλαξης και επέμενε στην διαδικασία αντικειμενικών κριτηρίων. Ανακοίνωσε την πρόσληψη μόνο έκτακτων φυλάκων ορισμένου χρόνου (900 αρχικά και 600 κατόπιν) σε δόξα του ρουσφετιού και της πολιτικής των «δικών μας παιδιών» Επί των ημερών της Ν.Δ. άλλαξε ο τρόπος πρόσληψης συμβασιούχων καθώς η επιλογή τους γίνεται πλέον από την Κεντρική Υπηρεσία και όχι από τις κατά τόπους Εφορίες , όπως ίσχυε παλαιότερα. Ενώ είναι φανερό πως το Π.Δ. 164/2004 και λόγω ιδιαίτερων συνθηκών στο ΥΠΠΟ δεν έλυσε στο μεγαλύτερο βαθμό το πρόβλημα των συμβασιούχων που υπηρετούσαν για πολλά χρόνια, ιδιαίτερα αρχαιολόγων και προσωπικού φύλαξης, η πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟ όχι μόνο δεν αντιμετωπίζει τα προβλήματα που έχουν προκύψει αλλά αντιμετωπίζει με αναλγησία όσους από αυτούς υπηρετούν ακόμη και σήμερα με ασφαλιστικά μέτρα. Τελικά, στο ΥΠΠΟ έχει αντιστραφεί η λογική στις προσλήψεις προσωπικού. Κανόνας είναι ο έκτακτος και εξαίρεση ο μόνιμος. Εκατοντάδες οργανικές θέσεις παραμένουν κενές και δεν προκηρύσσονται και μόνος δρόμος όταν τα πράγματα φθάνουν στο μη περαιτέρω είναι οι εξαγγελίες για προσλήψεις εκτάκτων.

Για όλους τους παραπάνω λόγους, επερωτάται ο κ. Υπουργός Πολιτισμού

Γιατί με την πολιτική που ακολουθεί η κυβέρνηση οδηγείται σε απαξίωση η πολιτιστική κληρονομιά της χώρας, σε λειτουργικό αδιέξοδο τα Μουσεία και οι Αρχαιολογικοί χώροι, σε διάλυση ο οργανωτικός ιστός της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και του Υπουργείου Πολιτισμού και σε ομηρία χιλιάδες νέοι άνθρωποι με τη μέθοδο των ρουσφετολογικών προσλήψεων εκτάκτων.

Επιπλέον με την πολιτική αυτή απομειώνεται το εθνικό πολιτιστικό κεφάλαιο της χώρας και διασύρεται η Ελλάδα στα εκατομμύρια των επισκεπτών της.

Οι επερωτώντες βουλευτές