ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ | 7/8/2005 |
Εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ 07 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2005 Iσχυρή αυτοδιοίκηση για περιφερειακή ανάπτυξη του Δημήτρη Κουσελά Μεγάλα είναι τα ερωτήματα σε όσους ασχολούνται με την Αυτοδιοίκηση αλλά και σε αρκετούς πολίτες, εάν οι δομές που διαμορφώθηκαν και λειτούργησαν μέχρι σήμερα, η θεσμική συγκρότηση της χώρας και οι διατιθέμενοι πόροι, είναι επαρκείς για να εγγυηθούν ένα νέο αναπτυξιακό σχέδιο. Ένα σχέδιο που πρέπει να αποβλέπει:
Στη βάση των παραπάνω προβληματισμών, φαίνεται να εμπεδώνεται η συνείδηση, ότι οι αλλαγές που πραγματοποίησε το ΠΑΣΟΚ τις δύο προηγούμενες δεκαετίες με την ισχυροποίηση και καταξίωση της Αυτοδιοίκησης Α΄ και Β’ βαθμού και τη δημιουργία της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης, έδωσαν ότι θετικό μπορούσαν να δώσουν. Οι εξελίξεις που σηματοδοτούνται με την διεθνοποίηση των αγορών, την πτώση των οικονομικών συνόρων και τη συνεχή διεύρυνση των Ευρωπαϊκής Ένωσης, διαμορφώνουν μια εντελώς νέα κατάσταση. Για να μπορέσει η χώρα μας και ιδιαίτερα η Ελληνική Περιφέρεια να ανταποκριθεί στα νέα δεδομένα, να επιβιώσει και να αναπτυχθεί οικονομικά και κοινωνικά, πρέπει να προχωρήσουμε σε βαθιές διαρθρωτικές αλλαγές. Ένα νέο κύμα ριζικής αποκέντρωσης πρέπει να περάσει τη χώρα, με ριζοσπαστικές τομές στους θεσμούς διακυβέρνησης, στη δομή και λειτουργία του κράτους, στη λειτουργία του ίδιου του πολιτικού συστήματος. Ενός πολιτικού συστήματος που η λειτουργία του έκλεισε ένα ιστορικό κύκλο και πρέπει να λειτουργήσει με διαφάνεια, δικαιοσύνη και αξιοπιστία. Με τον πολίτη συμμέτοχο και δημιουργό όχι θεατή των εξελίξεων. ΑΠΟΦΑΣΙΣΤΙΚΕΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ Τα παραπάνω προϋποθέτουν ισχυρή πολιτική βούληση αποφασισμένη ακόμη και να συγκρουστεί ώστε η κεντρική εξουσία να λειτουργήσει επιτελικά και αποτελεσματικά με ένα μικρό κυβερνητικό σχήμα και με εκχώρηση αποφασιστικών αρμοδιοτήτων στην Περιφέρεια. Στο κράτος πρέπει να παραμείνουν, ενδεικτικά, ο εθνικός σχεδιασμός για την ανάπτυξη, η εξωτερική πολιτική και η ασφάλεια της χώρας, τα δημόσια οικονομικά, η δικαιοσύνη, η διασφάλιση των δημοσίων αγαθών (υγεία, παιδεία κτλ) και οι ελεγκτικοί μηχανισμοί. Τα Περιφερειακά Αναπτυξιακά Προγράμματα, η εξειδίκευση περιφερειακών πολιτικών, η ενημέρωση - εξυπηρέτηση των πολιτών, η παροχή κοινωνικών υπηρεσιών, η αξιοποίηση των περιβαντολογικών πόρων και μια σειρά από άλλες αρμοδιότητες πρέπει να εκχωρηθούν στην Αυτοδιοίκηση. Η κατανομή θα πρέπει να είναι ευκρινής, να μην επιτρέπει συγχύσεις και αλληλοεπικαλύψεις, να αποκρυσταλλώνει και να ολοκληρώνει τη διοικητική συγκρότηση της χώρας σε επίπεδο ισχυρού Δήμου – Περιφέρειας – Νομού και επιτελικού κράτους. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΥΤΟΤΕΛΕΙΑ Οι αρμοδιότητες που θα εκχωρηθούν από το κράτος στην Αυτοδιοίκηση, πρέπει να συνοδεύονται από τους αντίστοιχους πόρους. Η οικονομική αυτοτέλεια της Αυτοδιοίκησης, δεν είναι μόνο συνταγματική υποχρέωση, αλλά βασική προϋπόθεση για την επιτυχία του όλου εγχειρήματος. Πρέπει να υπάρξει μια θεαματική αύξηση των πόρων της τελευταίας, που θα προκύψουν:
ΔΟΜΙΚΗ ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗ Είναι εμφανές ότι η σημερινή δομή και σε Περιφερειακό αλλά και σε Τοπικό επίπεδο χρειάζεται ουσιαστική ενίσχυση. Χρειαζόμαστε μεγαλύτερες και ισχυρότερες αναπτυξιακές ενότητες ώστε να μπορούν να κάνουν πράξη την Ελλάδα των Περιφερειών. Το ΠΑΣΟΚ στα πλαίσια των αναπτυξιακών Συνεδρίων, που θα πραγματοποιήσει μέχρι το τέλος του χρόνου, θα ανοίξει ένα ουσιαστικό διάλογο με τους πολίτες της χώρας, για την Περιφερειακή της συγκρότηση, καθώς και για την πορεία και ολοκλήρωση της Αυτοδιοίκησης 1ου και 2ου βαθμού. Ιδιαίτερα σε ότι αφορά την Περιφέρεια Πελοποννήσου, άποψή μου είναι, ότι η Πελοπόννησος στο σύνολό της πρέπει να αποτελέσει μια ενιαία Περιφέρεια. Η θέση αυτή στηρίζεται σε γεωγραφικά, πολιτισμικά, ιστορικά και κοινωνικά δεδομένα που διαμορφώνουν ακατάλυτους δεσμούς που κακώς διερρήχθησαν. Η αποκατάσταση της δομής της Περιφέρειας Πελοποννήσου στις ιστορικές της διαστάσεις, θα συμβάλει στον αποτελεσματικότερο και ορθολογικότερο σχεδιασμό, στην οικονομική και κοινωνική της ανάπτυξη. Σε ότι αφορά το τοπικό επίπεδο, οφείλουμε να διαμορφώσουμε ισχυρούς Δήμους. Δήμους που θα αναλάβουν πρωτοβουλίες σε συνεργασία με τους Τοπικούς φορείς, τις παραγωγικές δυνάμεις κάθε περιοχής για την Τοπική Ανάπτυξη. Δήμους που θα παρέχουν αποτελεσματικά τις υπηρεσίες που χρειάζεται ο πολίτης, θα παρεμβαίνουν στην άσκηση κοινωνικής πολιτικής, στην εκπαίδευση και στην απασχόληση. Αυτό σημαίνει ότι, με δεδομένη πλέον την εμπειρία από τον Καποδίστρια, πρέπει να δούμε εαν τα μεγέθη που έχουν προκύψει από αυτόν, είναι ικανά να σηκώσουν ένα τέτοιο βάρος ή πρέπει να υπάρξει ένας Καποδίστριας Νο 2. ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΚΑΙ ΤΗ ΝΕΑ ΠΟΡΕΙΑ Όλα τα ζητήματα που προαναφέρθηκαν είναι ζητήματα που η κυβέρνηση όφειλε να ανοίξει για συζήτηση στα πλαίσια ενός σωστά οργανωμένου διαλόγου. Όφειλε επίσης, να αξιολογήσει έγκαιρα την πορεία υλοποίησης του Π.Ε.Π. και των άλλων προγραμμάτων για την Περιφέρεια Πελοποννήσου, να εκτιμήσει τι έγινε, τι δεν έγινε και να πάρει μετά από ουσιαστικό διάλογο τις αποφάσεις της. Αποφάσεις που αφορούν τα συγκεκριμένα έργα, που πρέπει να ενταχθούν στο Δ’ ΚΠΣ ή να υλοποιηθούν μέσα από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων. Όμως τίποτα από όλα αυτά δεν έγινε. Η κυβέρνηση αντί να ανοίξει το διάλογο για τη δομή, τη λειτουργία, τη χρηματοδότηση και τις αρμοδιότητες της Αυτοδιοίκησης ανοίγει εσπευσμένα τη συζήτηση για το εκλογικό σύστημα. Η σκοπιμότητα κομματικού ελέγχου της Αυτοδιοίκησης στις επόμενες κρίσιμες εκλογές και αποπροσανατολισμού από τα πραγματικά προβλήματα που υπάρχουν είναι εμφανής. Επέλεξε ένα χρόνο πριν τις εκλογές, αντί να συζητάμε με ποιόν τρόπο, με ποιες προτάσεις η Περιφέρεια και ο κάθε τόπος θα γίνει βιώσιμος και θα αναπτυχθεί, τη συζήτηση για το ποιο θα είναι το εκλογικό σύστημα. Η δε προετοιμασία για το Δ’ ΚΠΣ ήταν από ανεπαρκής έως ανύπαρκτη, ενώ κανένα νέο έργο δεν έχει ακόμη προκηρυχθεί για την περιφέρειά μας. Κάτω από αυτές τις συνθήκες γίνεται φανερό ότι έχουμε μια κυβέρνηση κατώτερη των περιστάσεων και σε προφανή δυσαρμονία με τις ανάγκες των πολιτών και τις απαιτήσεις της εποχής μας. Η «ώρα της Περιφέρειας», που δεσμεύτηκε ο πρωθυπουργός, δεν ήρθε ακόμη. Μάλλον η ώρα της αλήθειας έφτασε…. |