Δημήτρης Κουσελάς Δημήτρης Κουσελάς

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ

Άρθρα / Ομιλίες / Συνεντεύξεις

ΘΕΜΑ [Ομιλία] Τοποθετήσεις στην Επιτροπή Απολογισμού - Γενικου Ισολογισμού του Κρατους και Ελεγχου της εκτελεσης του Προυπολογισμου
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ 10/12/2008

Τοποθετήσεις στην Επιτροπή Απολογισμού - Γενικου Ισολογισμού του Κρατους και Ελεγχου της εκτελεσης του Προυπολογισμου.

 
Αγαπητοί συνάδελφοι, σύμφωνα με το άρθρο 31 του Κ.τ.Β. όπως τροποποιήθηκε, ο Υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών οφείλει να ενημερώνει την Επιτροπή ανά τετράμηνο για την πορεία εκτέλεσης του Προϋπολογισμού. Παράλληλα, υποχρεούται να διαβιβάζει στην Επιτροπή την ανά μήνα μεταβολή των εσόδων και των δαπανών.
 
Στην υποχρέωσή του αυτή, ο Υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών ανταποκρίνεται πολύ καθυστερημένα, δεδομένου ότι ο Προϋπολογισμός του 2009, οι προβλέψεις του οποίου στηρίζονται σε μεγάλο βαθμό στην εκτέλεση του Προϋπολογισμού του 2008, έχει ήδη συζητηθεί στη αρμόδια Επιτροπή της Βουλής, στην οποία έχουμε ολοκληρώσει τη διαδικασία συζήτησης.
 
Σε ό,τι αφορά στη μηνιαία πορεία εκτέλεσης του Κρατικού Προϋπολογισμού – αναφέρομαι στα έσοδα και στις δαπάνες - τα στοιχεία για τους μήνες Ιούλιο - Αύγουστο και Σεπτέμβριο παρουσιάζονται αρκετά καθυστερημένα.
 
Είναι χαρακτηριστικό πως η τελευταία ανακοίνωση των στοιχείων στο διαδικτυακό τόπο του Υπουργείου έγινε το καλοκαίρι, για το Α Εξάμηνο του 2008, όταν από το 2001 που καθιερώθηκε η παρουσίαση των στοιχείων, αυτό γινόταν ανά μήνα. Αν αυτό τηρείτο σήμερα, θα είχαμε τη δυνατότητα να διαθέτουμε πλήρη εικόνα για το πρώτο δεκάμηνο του 2008, κάτι που δυστυχώς δεν συμβαίνει.
 
Συνεπώς, η Κυβέρνηση είναι ασυνεπής στην υποχρέωσή της να δημοσιοποιεί έγκαιρα τα στοιχεία εκτέλεσης του Κρατικού Προϋπολογισμού, υποχρέωση που απορρέει από την ανάγκη λογοδοσίας στο Κοινοβούλιο, αλλά και από την ανάγκη ενημέρωσης μέσω του Διαδικτύου όχι μόνο του Κοινοβουλίου, αλλά και των πολιτών, προκειμένου να γνωρίζουν την πορεία εξέλιξης των μεγεθών του Κρατικού Προϋπολογισμού.
 
Επίσης, η Κυβέρνηση δεν παρουσίασε έγκαιρα τα στοιχεία ανά μήνα εκτέλεσης. Ακόμη και τώρα, παρουσιάζει στοιχεία μέχρι το πρώτο 9μηνο όταν, όπως συμβαίνει εδώ και χρόνια, στο τέλος Νοεμβρίου θα έπρεπε να γνωρίζουμε τα στοιχεία του πρώτου 10μηνου του 2008.
 
Αποκρύπτονται, δηλαδή, τα απολογιστικά στοιχεία του 10μήνου για την εκτέλεση του τρέχοντος προϋπολογισμού, που αποτελούν μεγάλο μέρος της βάσης, πάνω στην οποία δομείται ο προϋπολογισμός του 2009.
 
Για να μην καθυστερήσω άλλο με τα διαδικαστικά, που είναι ωστόσο και θέματα ουσίας, αναφερόμενος στο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, βλέπουμε πως οι δαπάνες του ΠΔΕ αυξάνονται το πρώτο 9μηνο του 2008 μόλις κατά 0,3%, έναντι ετήσιου στόχου 9,5%.
 
Τι σημαίνει αυτό όταν γνωρίζουμε ότι πέρυσι - και είχε ασκηθεί κριτική γι’ αυτό- το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων ήταν κατά πολύ μειωμένο έναντι του προηγούμενου χρόνου; Στο ήδη μειωμένο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, βλέπουμε αύξηση δαπανών κατά 0,3% όταν ο στόχος που εσείς είχατε βάλει ήταν 9,5%. Θέλω να σταθώ σε αυτό και να έχω μια απάντηση.
 
(....) Από την προηγούμενη συζήτηση έγινε φανερό ότι χρειάζονται δύο στοιχεία. Πιστεύω πως δεν θα τα αρνηθείτε, κ. Υπουργέ.
 
Το πρώτο αφορά στην έγκυρη ενημέρωση, διότι αν μιλάμε για τον Προϋπολογισμό του 2009, δεν μπορούμε να κάνουμε αξιόπιστες προβλέψεις (όταν ήδη, όπως είπα, έχουμε συζητήσει στην Επιτροπή για τον Προϋπολογισμό του 2009), χωρίς να έχουμε τα στοιχεία εκτέλεσης του Προϋπολογισμού του 2008.
 
Οι προβλέψεις για το 2009 βασίζονται, σε σημαντικό βαθμό, στο πώς εκτελέστηκε ο Προϋπολογισμός του 2008.
 
Το δεύτερο αφορά στη μεγαλύτερη ανάλυση των στοιχείων του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων. Καλό θα ήταν να ξέρουμε, για τα κονδύλια των πληρωμών, σε τι αφορούν αυτά. Αν, δηλαδή, αφορούν πληρωμές παλιών ή νέων έργων. Είναι αναγκαία μια μεγαλύτερη ανάλυση, που πιστεύω ότι μπορεί να γίνει, προκειμένου να προκύψουν καλύτερα συμπεράσματα.
 
Σε ό,τι αφορά στο αν γίνονται ή όχι περικοπές από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, οι περικοπές γίνονται σε πρώτη φάση στους Προϋπολογισμούς. Για παράδειγμα, στον Προϋπολογισμό του 2009, τα κονδύλια του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων είναι μειωμένα κατά 850 εκατ. € έναντι του 2008.
 
Αυτό που συζητούσαμε ήταν αν θα γινόταν και δεύτερη περικοπή του ΠΔΕ κατά την εκτέλεση του Προϋπολογισμού. Η πρώτη περικοπή έχει ήδη γίνει.
 
Κλείνω αυτό το κεφάλαιο και μπαίνω στα ζητήματα για τα οποία μας ενημερώσατε.
 
Καταρχήν από τα στοιχεία που μας δώσατε προκύπτει μεγάλη υστέρηση στα καθαρά έσοδα του τακτικού Προϋπολογισμού.
 
Είπατε ο ίδιος, κ. Υπουργέ, πως ο ρυθμός αύξησης των καθαρών εσόδων στο πρώτο εννεάμηνο είναι 4,1% , όταν ο ετήσιος στόχος του Προϋπολογισμού του 2008 ήταν 12,5% και η εκτίμηση στην Εισηγητική Έκθεση του Προϋπολογισμού του 2009 ήταν 10,1%.
 
Θέλω εδώ να επισημάνω τον υψηλό ρυθμό αύξησης των επιστροφών φόρων. Η αύξηση αυτή είναι 31,6% στο εννεάμηνο, έναντι εκτίμησης για ετήσια μεταβολή 22% στην Εισηγητική Έκθεση του Προϋπολογισμού του 2009.
 
Αυτό σημαίνει πως αν συνεχιστεί αυτός ο ρυθμός, θα συρρικνωθούν ακόμα περισσότερο τα καθαρά έσοδα στο τέλος του 2008.
 
‘Οσον αφορά στα μεγέθη, τα καθαρά έσοδα του εννεάμηνου ανέρχονται, όπως είπατε, στα 36,38 δισεκατομμύρια ευρώ έναντι ετήσιου στόχου 54,14 δισεκατομμύρια ευρώ.
 
Έχουμε δηλαδή κάλυψη 67,3% του ετήσιου στόχου στο εννεάμηνο. Αυτό σημαίνει πως στο επόμενο χρονικό διάστημα θα πρέπει να μαζέψετε 17,75 δισεκατομμύρια ευρώ επιπλέον.
 
Αν πάμε με τους ρυθμούς που πάμε μέχρι σήμερα, αν συνεχίσουν τα έσοδα να αυξάνονται με αυτούς τους ρυθμούς, στο τέλος θα έχουμε υστέρηση εσόδων 5 δισεκατομμύρια 623 εκατομμύρια ευρώ. Αυτό, όπως γνωρίζετε, αντιστοιχεί στο 2% του Α.Ε.Π. και δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητο ποσό.
 
Το λέω αυτό, γιατί από τα πρώτα στοιχεία που έχουμε για τα τακτικά έσοδα του Οκτωβρίου φαίνεται πως αυτά διαμορφώνονται στο 6% στο πρώτο δεκάμηνο του 2008, σε σύγκριση με το πρώτο δεκάμηνο του 2007.
 
Δηλαδή, για να πάμε με τους ρυθμούς που είπαμε, θα πρέπει τα έσοδα από 6% που τρέχουν τον Οκτώβριο, να τρέξουν τους επόμενους δύο μήνες με ρυθμό 35%, όπερ αδύνατον. Αρα, υπάρχει μεγάλο και σοβαρό πρόβλημα εδώ.
 
Το δεύτερο είναι η υπέρβαση των δαπανών του τακτικού Προϋπολογισμού, οι οποίες το εννεάμηνο τρέχουν με ρυθμό 9,2% έναντι εκτίμησης για ετήσια μεταβολή 8,5%. Αυτή ήταν η δική σας εκτίμηση.
 
Στην Εισηγητική Έκθεση του Προϋπολογισμού για το 2009 ο ετήσιος στόχος σας ήταν ακόμα της τάξης του 7,3% και ήδη έχουμε 9,2%. Φαίνεται ότι υπάρχει δημοσιονομικός εκτροχιασμός, ο οποίος αποτυπώνεται στο έλλειμμα της κεντρικής Κυβέρνησης, που στο πρώτο εννεάμηνο αυξάνεται κατά 20,2%. Αυτή είναι η μεταβολή σε σχέση με το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του 2007.
 
Αυτά, όταν η εκτίμησή σας για ετήσια μεταβολή ήταν 3,1% στην Εισηγητική Έκθεση του Προϋπολογισμού του 2009 και ο ετήσιος στόχος σας ήταν 11,5 δις στον Προϋπολογισμό του 2008.
 
Το έλλειμμα έχει ήδη ξεπεράσει τα 11,6 δισ. ευρώ το εννεάμηνο, όταν με βάση τον Προϋπολογισμό του 2008, ο στόχος ήταν 8,3 δισεκατομμύρια ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι με τους ίδιους ρυθμούς, το δημοσιονομικό έλλειμμα θα φθάσει τα 15,4 δισεκατομμύρια ευρώ έναντι 8,3 δις του στόχου. Έχουμε σχεδόν 100% αύξηση με βάση τους δικούς σας στόχους.
 
Με βάση την ως τώρα προβληματική πορεία των εσόδων, αλλά και τη σημαντική αύξηση των δαπανών, το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης θα ξεπεράσει το όριο του 3% του ΑΕΠ το 2008.
 
Στην Εισηγητική Έκθεση του Προϋπολογισμού για το 2009, εκτιμάται ότι τα τακτικά έσοδα θα είναι κατά 730.000.000 ευρώ χαμηλότερα από την πρόβλεψη του Προϋπολογισμού του 2008.
 
Ωστόσο, η υστέρηση των εσόδων θα ξεπεράσει κατά πολύ την εκτίμηση του Προϋπολογισμού και τα έσοδα θα διαμορφωθούν - όπως είπα - σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα.
 
Σε ό,τι αφορά στις δαπάνες, ήδη η Κυβέρνηση, στην Εισηγητική Έκθεση για τον Προϋπολογισμό του 2009, αποδέχεται ότι θα υπερβούν τις αρχικές προβλέψεις κατά 1,4 δις ευρώ.
 
Μια πιο ρεαλιστική προσέγγιση είναι ότι θα έχουμε 600.000.000 ευρώ επιπλέον. Δηλαδή, θα πάμε στα 2 δις., λόγω αυξημένων δαπανών για τόκους αλλά και άλλων πιέσεων, για υποχρεώσεις προς τον ΟΠΑΔ κ.λπ.
 
Αυτό πρακτικά σημαίνει πως το έλλειμμα του δημόσιου τομέα εκτιμάται από την Κυβέρνηση στην Εισηγητική Έκθεση ότι θα φτάσει το 2,5% έναντι του 1,6% που είχε αρχικά προβλεφθεί. Ωστόσο, με βάση πιο ρεαλιστικές παραδοχές, θα ξεπεράσει το 3% του ΑΕΠ.
 
Στο σημείο αυτό να επισημάνω την ανακρίβεια των προβλέψεων και των εκτιμήσεων των κυβερνήσεων σας. Το λέω αυτό, γιατί πέρυσι, με τον Προϋπολογισμό του 2008, η Κυβέρνηση προέβλεπε ότι το έλλειμμα του 2007 θα διαμορφωνόταν στο 2,7% και ήδη αυτή τη στιγμή αποδέχεστε ότι το έλλειμμα είναι στο 3,5%.
 
Ουσιαστικά, με βάση αυτά τα στοιχεία, πάμε για δεύτερη χρονιά που το δημοσιονομικό έλλειμμα θα ξεπεράσει σημαντικά το 3% του ΑΕΠ.
 
Κλείνοντας, θα ήθελα να επισημάνω πως αυτά τα ζητήματα δεν σχετίζονται με τη διεθνή κρίση. Τη διεθνή κρίση - όπως είπατε - τώρα αρχίζουμε να την αντιλαμβανόμαστε. Τώρα βλέπουμε την αύξηση κόστους του χρήματος, με πρώτες επιπτώσεις τις επιβαρύνσεις στους τόκους και στην πραγματική οικονομία.
 
Η κατάσταση αυτή, σχετίζεται αφ’ ενός με την επιβράδυνση της ανάπτυξης - που από το 4,7% κατέβηκε στο 3,2%, με αποτέλεσμα να χάνονται τεράστια έσοδα από τον κρατικό προϋπολογισμό – αφ’ ετέρου με το σύνολο της πολιτικής, που ακολουθήσατε μέχρι σήμερα.
 
Μη προσπαθείτε να τα φορτώσετε όλα στη διεθνή κρίση, γιατί ξαναλέω πως τα αποτελέσματα της διεθνούς κρίσης, θα τα δούμε τους πρώτους μήνες του 2009. Δεν φαίνονται στις μέχρι τώρα αποτυπώσεις των προϋπολογισμών που συζητάμε.