Δημήτρης Κουσελάς Δημήτρης Κουσελάς

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ

Άρθρα / Ομιλίες / Συνεντεύξεις

ΘΕΜΑ [Συνέντευξη] ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΟΥΣΕΛΑ ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΣΤΟ Ρ/Σ ΑΘΗΝΑ 9,84 ΚΑΙ ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟ ΓΙΑΝΝΗ ΛΟΒΕΡΔΟ
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ 1/2/2011

Γ.ΛΟΒΕΡΔΟΣ: Καλή σας μέρα κ. Υπουργέ, τι κάνετε;
Δ.ΚΟΥΣΕΛΑΣ: Καλή σας μέρα κ. Λοβέρδο, σε σας και στους ακροατές σας.
Γ.ΛΟΒΕΡΔΟΣ: Λέτε θα μαζέψετε εσείς στο Υπουργείο Οικονομικών τα ελλείμματα. Διαβάζω όμως σήμερα στην εφημερίδα Καθημερινή κ. Κουσελά, φυσικά δεν είναι δική σας αρμοδιότητα αυτή, ωστόσο όμως εάν όντως συμβαίνει πώς θα το μαζέψετε όταν διαβάζω εδώ στην Καθημερινή και πρέπει να διαψευστεί ότι κατά την διάρκεια των απεργιών επί δύο μήνες οι εργαζόμενοι στα μέσα μεταφοράς πληρώνονται; Εάν ισχύ αυτό πρόκειται για σοβαρότατο αδίκημα. Είναι και αδίκημα, και ποινικό αδίκημα να πληρώνονται άνθρωποι που απεργούν. Αλλά πολύ περισσότερο είναι πώς μπορεί να μαζέψει ελλείμματα. Λέει ας πούμε σήμερα η εφημερίδα ΕΣΤΙΑ ότι πώς να μαζέψει τα ελλείμματα ότι επί 16 μήνες η Κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ δεν έκανε το παραμικρό για να μαζέψει τα ελλείμματα στις ΔΕΚΟ στο Μεταφορών, στον ΟΣΕ, ψηφίστηκαν οι νόμοι αλλά ακόμα παράγουν ελλείμματα αυτές οι επιχειρήσεις. Δεν τα μαζεύουν τα ελλείμματα κ. Κουσελά. Έρχεται η Τρόικα εδώ πέρα, βλέπει άλλα σας λέμε, άλλα κάνετε και μετά μας βάζει σε μεγαλύτερες περικοπές. Πολύ απλό. Δεν είναι δική σας αρμοδιότητα άμεσα, αλλά επειδή εσείς νοιάζεστε για το πώς θα μαζέψετε αυτά τα δύσμοιρα τα ελλείμματα, δεν μαζεύονται κ. Κουσελά.
Δ.ΚΟΥΣΕΛΑΣ: Δεν είναι ακριβώς έτσι. Θέλω να σας πω ότι η χώρα μας ήταν και είναι συνεπής στις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει απέναντι στους δανειστές μας και στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στο Δ.Ν.Τ.. Γι αυτό πήραμε τις τρεις δόσεις του δανείου μέχρι σήμερα. Δεν θα μας τις έδιναν έτσι και θα πάρουμε και την τέταρτη δόση. Γιατί θέλω να σας διαβεβαιώσω και εσάς και τους ακροατές σας ότι τηρούμε κατά γράμμα το πρόγραμμα εξόδου της χώρας από την κρίση και νομίζω ότι αυτό έχει αναγνωρισθεί όχι μόνο σε εσωτερικό επίπεδο αλλά και διεθνές. Μολονότι οι αγορές δεν μας εμπιστεύονται στον βαθμό που θα έπρεπε, μετά από την τήρηση αυτού του προγράμματος, γιατί βλέπουν το ζήτημα της δυσκολίας αποπληρωμής του μεγάλου δημόσιου χρέους. Ωστόσο, από την άλλη  πλευρά έχουν να πουν τα καλύτερα λόγια και νομίζω ότι αυτό το ζει και το νιώθει ο καθένας σε ότι αφορά στην πορεία της χώρας μας, την τόλμη με την οποία επεδίωξε να αναδιαρθρώσει συνολικά την δημόσια διοίκηση και το κράτος να πάρει αποφάσεις και να κάνει τομές που έπρεπε να είχαν γίνει εδώ και δεκαετίες τώρα και δυστυχώς δεν έγιναν.
Γ.ΛΟΒΕΡΔΟΣ: Επίσης διαβάζω. Σας το έλεγα και εχθές. Συμπέσαμε, ήταν ευτυχής σύμπτωση, συμπέσαμε χθες στην πρωινή εκπομπή του ΜΕGA και σας το ρώτησα και εκεί. Ότι σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της διεύθυνσης μελετών της ALPHA ΒΑΝΚ κατά το 2010 δεν περιορίστηκε η φοροδιαφυγή, όπως υποστηρίζουν οι κυβερνώντες αλλά αυξήθηκε. Ισχύει αυτό; 
Δ.ΚΟΥΣΕΛΑΣ: Κοιτάξτε. Διευρύνθηκε η φορολογική βάση. Αυτό είναι γεγονός. Kαι από την άλλη πλευρά σε μία περίοδο που ο τζίρος συνολικά σμικρύνθηκε είχαμε αύξηση σημαντική των εσόδων. Και η αύξηση των εσόδων δεν προήλθε μόνο από την αύξηση της φορολογίας. Προήλθε και από την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής. Τώρα είναι φυσικό και επόμενο ότι όσο αυξάνεται η φορολογητέα ύλη στο βαθμό που δεν υπάρχει αποτελεσματική -και ακόμα δεν μπορώ να πω ότι υπάρχει αποτελεσματική- αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, παρόλα τα μέτρα που έχουμε πάρει είναι φυσικό και επόμενο να αντιμετωπίζονται τέτοιου είδους προβλήματα. Αυτή τη στιγμή κ. Λοβέρδο, και θέλω να σας διαβεβαιώσω γι αυτό, συμπληρώνουμε το πλαίσιο των μέτρων προκειμένου να υπάρξει επιτέλους στη χώρα μας ένα εθνικό επιχειρησιακό σχέδιο για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής. Και αυτό θα κάνει θα γίνει πράξη με την συνεργασία τεσσάρων Υπουργείων στο πλαίσιο του νέου φορολογικού νόμου με κρίσιμους στόχους για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής. Αντιμετωπίσαμε όλα τα προβλήματα που υπήρχαν. Πρώτα το θεσμικό πλαίσιο, το οποίο δεν έδινε τη δυνατότητα να υπάρξει ουσιαστική τιμωρία των φοροφυγάδων. Είχε ένα χρονικό πλαίσιο για την εκδίκαση των φορολογικών υποθέσεων  που κράταγε εφτά με δέκα χρόνια και δεν υπήρχαν ποινές, μέτρα αποτροπής. Γιατί ο στόχος μας δεν είναι η καταστολή στην αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής. Είναι να υπάρξει αποτροπή. Να καλλιεργηθεί δηλαδή μία φορολογική συνείδηση στο πλαίσιο της οποίας ο κάθε πολίτης πρέπει να είναι συνεπής στις υποχρεώσεις τους απέναντι στο κράτος. Και το κράτος βέβαια να είναι συνεπές στις υποχρεώσεις του απέναντι στους πολίτες. Και τέλος, αναδιοργανώνουμε με το νέο φορολογικό νόμο τους ελεγκτικούς μηχανισμούς προκειμένου να μπορούν να σταθούν στο ύψος τους να κάνουν τους ελέγχους. Γιατί μπορούσαμε να ελέγξουμε μέχρι σήμερα μόνο το 3% των συνολικών δηλώσεων και τέλος να μπορούμε να εισπράξουμε αυτά που ελέγχουν. Γιατί πολλές φορές εισπράττεται μόνο το 1% των προστίμων.
Γ.ΛΟΒΕΡΔΟΣ: Τι θα γίνει όμως τελικά. Θα αποδώσει αυτή η προσπάθεια; Ή πάλι θα μείνουμε στα λόγια και του χρόνου πάλι θα λέμε κάνουμε ότι μπορούμε;
Δ.ΚΟΥΣΕΛΑΣ: Ήδη άρχισε και αποδίδει καρπούς. Και νομίζω το ζήσαμε το 2010 που για πρώτη φορά ο προϋπολογισμός δεν έπεσε μακριά. Δεν υπήρξαν οι μαύρες τρύπες των 2,5 δισεκατομμυρίων που κάποιες «Κασσάνδρες» έλεγαν στα μέσα του χρόνου. Κλείσαμε με αύξηση των εσόδων κατά 5,4%. Την ίδια στιγμή, που η ύφεση στη χώρα μας ήταν 4%. Και θέλω να αναφέρω το παράδειγμα της Ιρλανδίας. Η Ιρλανδία με ύφεση 2% είχε μείωση των εσόδων της κατά 8%. Νομίζω ότι αυτό ήταν ένα καλό ξεκίνημα, με τα καινούργια όπλα που μας δίνει το νέο θεσμικό πλαίσιο, το οποίο διαμορφώσαμε με τον 3842 και τον 3888, και συμπληρώνουμε τώρα. Θα έχουμε τη δυνατότητα να το κάνουμε πράξη τον στόχο για την αύξηση των εσόδων κατά 1,5 δισεκατομμύριο γιατί αυτός είναι ο στόχος το 2011 από τη φοροδιαφυγή.
Γ.ΛΟΒΕΡΔΟΣ: Άκουσα ότι χθες στο MEGA, είπατε ότι υπάρχει μία σκέψη να δοθούν να πληρωθούν σε έξι δόσεις οι οφειλές προς την εφορία; 
Δ.ΚΟΥΣΕΛΑΣ: Αυτό το οποίο είπα είναι ότι θα δώσουμε τη δυνατότητα να υπάρχει σε ότι αφορά στον Φ.Π.Α. η καταβολή του να γίνεται σε τρεις δόσεις. Θα δώσουμε τη δυνατότητα να υπάρχει συμψηφισμός. Φόρος με φόρος θα συμψηφίζεται. Όπως, επίσης, θέλουμε οποιαδήποτε βέβαιη και εκκαθαρισμένη απαίτηση του δημοσίου προς τους πολίτες να συμψηφίζεται με φόρους και από κει και πέρα θα δούμε τη δυνατότητα αποπληρωμής των ληξιπρόθεσμων οφειλών. Είναι ένα ζήτημα το οποίο έχει μπει επάνω στο τραπέζι. Αυτό υπάρχει σε έξι δόσεις σε ότι αφορά στο φόρο μισθωτών υπηρεσιών. Δεν υπάρχει σε σχέση με το Φ.Π.Α. Είναι ένα ζήτημα το οποίο συζητούμε.
Γ.ΛΟΒΕΡΔΟΣ: Μάλιστα. Υπάρχει ένα μεγάλο ζήτημα σε ότι αφορά στην περαίωση. Ακούω από πάρα πολλούς γνωστούς μου ότι πλήρωσαν μεν την πρώτη μπήκαν στην περαίωση, πλήρωσαν την πρώτη δόση αλλά τώρα δεν έχουν να πληρώσουν την δεύτερη δόση.  Το αντιμετωπίζεται αυτό το πρόβλημα;
Δ.ΚΟΥΣΕΛΑΣ: Προφανώς θα το αντιμετωπίσουμε. Τελειώνει ο Ιανουάριος και θέλουμε να δούμε σε αυτό το χρονικό διάστημα τι ακριβώς έχει συμβεί; Δηλαδή πόσοι ήταν συνεπείς; Γιατί η περαίωση δεν τελείωσε μέσα στο 2010. Μέσα στο 2010 δόθηκε η πρώτη προκαταβολή και από ορισμένους η πρώτη δόση. Για άλλους μόνο η προκαταβολή. Θέλουμε να δούμε λοιπόν πώς πήγε η αποπληρωμή των δόσεων μέσα στον Ιανουάριο προκειμένου να κοντρολάρουμε τα πράγματα, να κάνουμε λογαριασμό και να δούμε πως προχωρούμε παραπέρα.
Γ.ΛΟΒΕΡΔΟΣ: Πάντως το αντιμετωπίζετε αυτό; Υπάρχει μια τέτοια ανησυχία μήπως δεν μπορούν αυτοί που εντάχθηκαν στην περαίωση να συνεχίσουν να πληρώνουν τις δόσεις τους;
Δ.ΚΟΥΣΕΛΑΣ: Κοιτάξτε. Τα ποσά δεν είναι μεγάλα. Προφανώς θα υπάρχουν δυσκολίες. Θα υπάρξει ένας αριθμός φορολογούμενων που δεν θα μπορέσουν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους. Είναι ένα ζήτημα, το οποίο θα το δούμε. Σε ποια έκταση βέβαια θα υπάρξει, και σε ποιες περιπτώσεις.
Γ.ΛΟΒΕΡΔΟΣ: Θα υπάρξει κάποια δημοσιοποίηση ονομάτων αυτών οι οποίοι δεν πληρώνουν; Διάβαζα πάλι, άκουγα χθες σε ένα ρεπορτάζ σε κάποιο κανάλι ότι υπάρχουν άνθρωποι που έχουν βεβαιωμένες οφειλές στην εφορία και παρά το γεγονός ότι έχουν τεράστια ακίνητη περιουσία, αυτοί εμφανίζονται  ως άνθρωποι που δεν μπορούν να πληρώσουν τις υποχρεώσεις τους προς την εφορία. Ισχύει κάτι τέτοιο θα πάρετε μέτρα; Θα προχωρήσετε ακόμη και σε κατασχέσεις αν χρειαστεί ακίνητης περιουσίας;
Δ.ΚΟΥΣΕΛΑΣ: Κ. Λοβέρδο, είναι γεγονός ότι έχουμε ένα πολύ μεγάλο όγκο ληξιπρόθεσμων. Και ο πρώτος στόχος μας είναι η πρόληψη. Είναι, δηλαδή, να μπορούμε να εισπράττουμε ως δημόσιο, όταν η οφειλή είναι πάρα πολύ μικρή. Γιατί όταν η οφειλή διογκώνεται, είναι δύσκολο μετά να εισπραχθεί. Και αυτό θα το επιχειρήσουμε με όλους τους τρόπους. Από εκεί και πέρα όσον αφορά στην αντιμετώπιση των ληξιπρόθεσμων, που σωστά τίθεται, θα πρέπει να υπάρξει μια διαδικασία διάκρισης μεταξύ των ληξιπρόθεσμων που μπορούν να εισπραχθούν. Και αυτό θα το κάνουμε  με το φορολογικό νομοσχέδιο. Θα μπούνε δηλαδή μια σειρά από κριτήρια, τα οποία θα πρέπει να εξαντληθούν σε κάθε περίπτωση και να εξαντλούνται προκειμένου μία οφειλή να χαρακτηρίζεται ότι είναι ανεπίδεκτη εισπράξεως. Δεν θα διαγράψουμε τέτοιες οφειλές. Θέλω να το υπογραμμίσω αυτό. Και αυτές θα παραμείνουν. Ας χαρακτηριστούν ανεπίδεκτες εισπράξεις. Από κει και πέρα στο πλαίσιο της προληπτικής πολιτικής που θέλουμε να ακολουθήσουμε σκοπεύουμε για εκείνους τους φορολογούμενους οι οποίοι για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα -για παράδειγμα για ένα χρόνο- και από ένα ποσό και πάνω δεν ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους, να δώσουμε την θεσμική δυνατότητα με τον νόμο αυτό, στον Υπουργό Οικονομικών να ανακοινώνει αυτά τα ονόματα αυτών των ανθρώπων που είναι ασυνεπείς που χρωστάνε όπως λέω ένα μεγάλο ποσό και για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα προκειμένου να υπάρχει, εάν θέλετε αυτό που είπα, μια δύναμη αποτροπής. Θα γίνεται ανακοίνωση δηλαδή -αυτή είναι η σκέψη- μια φορά το χρόνο μιας λίστας ονομάτων πάνω από ένα ποσό που είναι ασυνεπείς στις υποχρεώσεις τους και δεν έχουν διάθεση να πληρώσουν. 
Γ.ΛΟΒΕΡΔΟΣ: Τώρα πρακτικά όμως. Δεν αντιμετωπίζετε ένας άνθρωπος της αγοράς είστε. Είσαστε επί χρόνια δουλεύατε στις τράπεζες, κ. Κουσελά είστε ένας άνθρωπος της πιάτσας που λέμε. Γνωρίζετε ότι υπάρχουν πάρα πολλοί συμπολίτες μας οι οποίοι δεν έχουν πια τι δυνατότητα δεν υπάρχει τζίρος στην οικονομία τι να πάρετε από φόρους από ανθρώπους, οι οποίοι δεν έχουν πια κερδοφορία;
Δ.ΚΟΥΣΕΛΑΣ: Σε αυτό έχετε δίκιο. Θα πρέπει να υπάρξει μια διάκριση μεταξύ εκείνων που εκ συστήματος αν θέλετε δεν πληρώνουν ή κλέβουν το δημόσιο και τους έλληνες πολίτες φορολογούμενους και αυτούς οι οποίοι, από αντικειμενική αδυναμία, δεν μπορούν να πληρώσουν. Σε σχέση με το ζήτημα αυτό όπως είπα επιχειρούμε και κάνουμε διευκολύνσεις. Και ήδη σας ανέφερα και το θέμα σε ότι αφορά την καταβολή του Φ.Π.Α. και άλλα μέτρα τα οποία θα βοηθήσουν και όσο η οικονομική κατάσταση γίνεται καλύτερη, όσο δηλαδή αν θέλετε μειώνουμε τα δημοσιονομικά ελλείμματα τόσο θα υπάρχει μεγαλύτερη στήριξη σε αυτό το κομμάτι. Όμως αυτό δεν εξαρτάται μόνο από εμάς. Εξαρτάται και από το τραπεζικό σύστημα -δεν εξαρτάται δηλαδή από το Υπουργείο Οικονομικών- το οποίο δυστυχώς δεν μπορεί αυτή τη στιγμή να ανταποκριθεί. Τα προβλήματα κ. Λοβέρδο που έχουμε σχετικά με τη ρευστότητα προέρχονται ουσιαστικά από τρεις αιτίες. Η πρώτη είναι ότι η τράπεζες δεν έχουν πλέον δυνατότητα να δανειστούν στη διατραπεζική αγορά. Η δεύτερη είναι ότι το ίδιο το δημόσιο δεν μπορεί να βγει ανοιχτά στις αγορές και η τρίτη έχει σχέση με το θεσμό των μεταχρονολογημένων επιταγών. Που από τέσσερις – πέντε μήνες που υπήρχε και έδινε τη δυνατότητα να υπάρχει μια πρόσθετη ρευστότητα στην οικονομία, της τάξης των 20 δισεκατομμυρίων, περίπου το μήνα αυτό έπαψε να υπάρχει. Ο θεσμός σε εισαγωγικά των μεταχρονολογημένων επιταγών δεν λειτουργεί πλέον. Γιατί μεταχρονολογημένες επιταγές κινούνται με ορίζοντα 11μήνου και 12μήνου και πολύ δύσκολα τις παίρνει ο καθένας. Και είναι φυσικό και επόμενο όλη αυτή η κατάσταση να προκαλεί την αβεβαιότητα και την ανασφάλεια στους πολίτες καταναλωτές. Γιατί να πούμε τα πράγματα με το όνομα τους. Δεν φτωχύναμε από τη μια στιγμή στην άλλη. Υπήρξε μία μείωση του βιοτικού επιπέδου κατά 20%, αν θέλετε, 25%. Από την άλλη πλευρά, όμως, το κρίσιμο ζήτημα είναι ότι ο πολίτης καταναλωτής κουμπώθηκε στο πλαίσιο μιας γενικευμένης ανασφάλειας και αβεβαιότητας που καλλιεργήθηκε κλείστηκε ή αν θέλετε στον εαυτό του. Άλλαξε τις καταναλωτικές του συνήθειες. Κρατάει πισινή. Για αυτό μαζί με τα τρία ζητήματα που ανέφερα ήταν εκείνο το οποίο έδρασε και δρα καταλυτικά σε ότι αφορά την ρευστότητα στην αγορά. 
Γ.ΛΟΒΕΡΔΟΣ: Μάλιστα. Να σας ευχαριστήσω πολύ κ. Υπουργέ. Καλή σας ημέρα.
Δ.ΚΟΥΣΕΛΑΣ: Κι εγώ σας ευχαριστώ.