ΘΕΜΑ | [Συνέντευξη] ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΟΥΣΕΛΑ ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ «ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ» ΚΑΙ ΣΤΗ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟ ΕΛΕΝΗ ΚΩΣΤΑΡΕΛΟΥ |
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ | 30/10/2010 |
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σε λιγότερο από ένα μήνα η Eurostat θα ανακοινώσει τα τελικά στοιχεία για το έλλειμμα και το χρέος του 2009. Οι επιπτώσεις στο 2010 και στο 2011 θεωρούνται δεδομένες, με ζητούμενο το ποσοστό αυτών. Πόσο αναπόφευκτα είναι τυχόν νέα μέτρα και αν ληφθούν σε τι θα στοχεύουν; Δ. ΚΟΥΣΕΛΑΣ: Πιστεύω ότι δεν θα επηρεαστούν σημαντικά τα μεγέθη και η επίτευξη των στόχων μας για το 2010, ούτε οι στόχοι του Προγράμματος Οικονομικής Πολιτικής για το 2011, που έχουν ήδη ανακοινωθεί. ‘Έχουμε άλλωστε δεσμευτεί, το έχει δηλώσει και ο ίδιος ο Πρωθυπουργός, πως η αναθεώρηση του ελλείμματος και του χρέους για το 2009 δεν θα οδηγήσει σε νέα μέτρα που να πλήξουν μισθωτούς και συνταξιούχους. Οι όποιες αποκλίσεις θα αντιμετωπισθούν με περικοπές δαπανών, όχι με περικοπές μισθών και συντάξεων, ούτε με νέα, μη προβλεπόμενη από το Πρόγραμμα που ήδη υλοποιούμε, φορολογική επιβάρυνση.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Η υστέρηση των εσόδων είναι προφανής. Τα 55 δισ. ευρώ του Προγράμματος Οικονομικής Πολιτικής περιορίστηκαν στα 52,7 δισ. με το προσχέδιο του προϋπολογισμού. Δυο μήνες πριν τη λήξη του έτους, εκκρεμεί το ΕΤΑΚ της τελευταίας τριετίας, από το οποίο αναμένεται έσοδα 900 εκατ. ευρώ. Υπάρχουν φόβοι για νέα αστοχία;
Δ. ΚΟΥΣΕΛΑΣ: Το τελευταίο τρίμηνο είναι παγίως το σημαντικότερο για την αύξηση των δημόσιων εσόδων. Από την πλευρά μας, λάβαμε κάθε πρόσφορο μέτρο, εντατικοποιώντας τις προσπάθειες των εισπρακτικών μηχανισμών, με πλάνα ανά εφορία και ελεγκτή σε καθημερινή βάση. Περιμένουμε σημαντική ενίσχυση των εσόδων από την περαίωση, από τα τέλη κυκλοφορίας, από την ανά τρίμηνο απόδοση του ΦΠΑ, από τους προσωρινούς ελέγχους, τον ΕΤΑΚ και τον ΦΑΠ του 2010. Με αυτά πιστεύω πως θα καλύψουμε την υστέρηση και θα προσεγγίσουμε τον στόχο μας. ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Από τους πιο μεγάλους στόχους της κυβέρνησης είναι η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Ακούμε συνέχεια για μεγαλογιατρούς και μεγαλοδικηγόρους, σκαφάτους και μεγαλοοφειλέτες με τεράστια ακίνητη περιουσία. Μιλάτε για κατασχέσεις ακινήτων, αλλά δεν βλέπουμε να υλοποιείται η αρχική δέσμευση της κυβέρνησης ότι «κάποιοι θα πάνε φυλακή»;
Δ. ΚΟΥΣΕΛΑΣ: Δεν έχουμε κάνει πίσω στη δέσμευσή μας, το αντίθετο μάλιστα. Με την ενίσχυση και τους συνεχείς ελέγχους του ΣΔΟΕ έχουμε, πιστεύω, αποδείξει πως δεν χαριζόμαστε σε κανένα. Στο πρώτο εννεάμηνο του 2010 επιβλήθηκαν πρόστιμα συνολικού ύψους 3,2 δισ. ευρώ, έναντι 1,4 δισ. ευρώ την αντίστοιχη περυσινή περίοδο. Ως το τέλος του χρόνου, τα συνολικά πρόστιμα θα ξεπεράσουν τα 5 δις ευρώ. ‘Οπως όμως γνωρίζετε, -και αυτό είναι κεντρικό στοιχείο, του Συντάγματος και του δικαιϊκού μας συστήματος-, για να πάει κάποιος φυλακή ή για να εκποιηθεί η περιουσία του, για παραβάσεις ή οφειλές στο Δημόσιο, πρέπει πρώτα να δικαστεί και να καταδικαστεί. Μέχρι σήμερα, αυτό απαιτούσε χρόνια. Γι’ αυτό, σε συνεργασία με το Υπουργείο Δικαιοσύνης, επεξεργαζόμαστε ρυθμίσεις επίσπευσης της απονομής Δικαιοσύνης για τις φορολογικές παραβάσεις. ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Εκκρεμεί η απόφαση για το χαμηλό συντελεστή ΦΠΑ 11%. Σε ποιά λύση καταλήγετε; Έχετε υποβάλλει αίτημα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για μετάταξη των τροφίμων από το χαμηλό συντελεστή 11% στον μειωμένο 5,5%;
Δ.ΚΟΥΣΕΛΑΣ: Δεν υπάρχουν, ακόμα, οριστικές αποφάσεις. ‘Έχουμε σαφώς αποκλείσει την αρχικά προβλεπόμενη μαζική μεταφορά προϊόντων από τον χαμηλό συντελεστή ΦΠΑ στον υψηλό, γιατί θα επιβάρυνε υπέρμετρα τα νοικοκυριά και την αγορά. Από εκεί και πέρα, εξετάζουμε διάφορα σενάρια ισοδύναμης δημοσιονομικής απόδοσης, ή και συνδυασμούς μέτρων. Η μείωση του συντελεστή ΦΠΑ για ορισμένα είδη λαϊκής κατανάλωσης, απαιτεί έγκριση της Κομισιόν, στην οποία έχουμε ήδη θέσει, ως πιθανότητα, το θέμα. Σε κάθε περίπτωση, στα σενάρια που εξετάζουμε, στόχος μας είναι να μην επιβαρύνουμε τα χαμηλότερα εισοδήματα και να μην προκαλέσουμε αναστάτωση στην αγορά, που ήδη δοκιμάζεται από την κρίση. Οι αποφάσεις μας για το θέμα θα ανακοινωθούν πριν την κατάθεση του τελικού Σχεδίου Προϋπολογισμού, τον Νοέμβριο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Η εξίσωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης σε πετρέλαιο θέρμανσης και κίνησης θεωρείται ανέφικτη από τον Ιανουάριο του 2011;
Δ. ΚΟΥΣΕΛΑΣ: Δεν πρόκειται να προχωρήσουμε σε εξίσωση του ΕΦΚ εαν πρώτα δεν διαμορφώσουμε τον μηχανισμό για τη χορήγηση, σε αντιστάθμισμα, του ειδικού επιδόματος στα οικονομικά ασθενέστερα νοικοκυριά και στις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού. Θα είμαστε έτοιμοι γι’ αυτό μέχρι την 1η Οκτωβρίου του 2011, που θα ξεκινήσει το μέτρο, όπως ήδη έχουμε εξαγγείλει.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πότε θα είστε έτοιμοι για την αύξηση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων; Τι θα προβλέπει το νέο σύστημα; Θα συνοδευτεί και από αναπροσαρμογή των αφορολογήτων ορίων για αγορά πρώτης κατοικίας, γονικές παροχές, κληρονομιές, δωρεές ή ενδεχομένως και αναπροσαρμογή των τεκμηρίων διαβίωσης;
Δ. ΚΟΥΣΕΛΑΣ: Δεν τίθεται θέμα αλλαγών στο καθεστώς φορολόγησης της ακίνητης περιουσίας, το οποίο άλλωστε τροποποιήσαμε σχετικά πρόσφατα. Προτεραιότητά μας είναι η ένταξη στο σύστημα αντικειμενικών αξιών των 5000 οικισμών που δεν υπάγονται μέχρι σήμερα σε αυτό και μέσα στο 2011 η ολοκλήρωση των εντάξεων των οικισμών στο σύνολο της χώρας που είναι εκτός συστήματος. Οι προσαρμογές των αντικειμενικών αξιών θα γίνουν όταν είμαστε έτοιμοι από κάθε πλευρά και τότε θα εξετάσουμε και το θέμα της αναπροσαρμογής του αφορολόγητου της α’ κατοικίας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Οι κλάδοι των αυτοκινήτων και των κατασκευαστικών εταιρειών πλήττονται καίρια από την κρίση. Είναι στα σχέδια της κυβέρνησης να προχωρήσει σε μέτρα ανάσα για τις συγκεκριμένες επιχειρήσεις;
Δ. ΚΟΥΣΕΛΑΣ: Παρακολουθούμε προσεκτικά τις εξελίξεις και στους συγκεκριμένους και σε άλλους κλάδους που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα, λόγω της κρίσης. Γνωρίζουμε τις προτάσεις των εκπροσώπων τους, αλλά δεν έχουμε λάβει κάποια απόφαση για αλλαγές των τελών και της φορολογίας, η οποία προϋποθέτει συνεξέταση των δημοσιονομικών δεδομένων και συνεννόηση με τα συναρμόδια Υπουργεία. Θυμίζω, ωστόσο, πως επιπλέον των γενικών φορολογικών κινήτρων (ελάφρυνση της φορολογίας για τα επανεπενδυόμενα κέρδη, φορολογικά κίνητρα για διατήρηση της απασχόλησης), που έχουν εξαγγελθεί για τις επιχειρήσεις, από τα συναρμόδια Υπουργεία τίθενται άμεσα σε εφαρμογή σημαντικά προγράμματα ενίσχυσης της ρευστότητας από τις Τράπεζες, μέτρα στήριξης της αγοράς και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων από το ΕΣΠΑ, καθώς και κίνητρα διατήρησης και τόνωσης της απασχόλησης, κόστους αρκετών δισεκατομμυρίων ευρώ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε στη ΔΕΘ τη μείωση του φόρου για τα αδιανέμητα κέρδη των επιχειρήσεων. Εν τούτοις υπάρχουν αιτήματα που ζητούν μείωση του φορολογικού συντελεστή και για τα διανεμόμενα κέρδη. Πιστεύετε ότι το αίτημα αυτό μπορεί να ικανοποιηθεί; Δ. ΚΟΥΣΕΛΑΣ: ‘Όπως πρόσφατα δήλωσε ο Πρωθυπουργός, στόχος μας είναι η μείωση των φορολογικών συντελεστών για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, στο βαθμό που θα βελτιώνονται και θα μας το επιτρέπουν τα δημοσιονομικά δεδομένα, όσο καταπολεμάμε τη φοροδιαφυγή και διευρύνουμε τη φορολογική βάση. ‘Όλα τα εισοδήματα, επομένως και τα διανεμόμενα-μη επανεπενδυόμενα κέρδη, φορολογούνται στη χώρα μας με την ενιαία φορολογική κλίμακα, όπως άλλωστε ισχύει στις περισσότερες χώρες της Ε.Ε. και του ΟΟΣΑ. Η εξαιρετικά δύσκολη σημερινή συγκυρία απαιτεί από όλους, πόσο μάλλον από τις κερδοφόρες επιχειρήσεις και τους μερισματούχους υψηλού εισοδήματος, να συμμετέχουν ισότιμα στα φορολογικά βάρη, στην προσπάθεια ανάταξης της οικονομίας και εξόδου της από την κρίση.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Το κίνημα των αποδείξεων έχει ατονήσει, όπως δείχνουν μήνα με μήνα τα στοιχεία από την πορεία του ΦΠΑ. Ποιά είναι τα κίνητρα που εξετάζετε προκειμένου να αναθερμάνετε το ενδιαφέρον των φορολογούμενων;
Δ. ΚΟΥΣΕΛΑΣ: Η μάχη των εσόδων, αυτή που πραγματικά θα στηρίξει τις δαπάνες που όλοι διεκδικούμε για την ανάπτυξη, την απασχόληση και το κοινωνικό Κράτος, είναι υπόθεση όλων, γι’ αυτό κανείς δεν πρέπει να την εγκαταλείψει. Το «κίνημα των αποδείξεων» έχει σημαντικά συνεισφέρει στην προσπάθειά μας και στη σημαντική αύξηση των εσόδων του ΦΠΑ, ειδικά τους τελευταίους μήνες, παρά την ύφεση και την κρίση. Αυτό δεν οφείλεται μόνο στα κίνητρα του φορολογικού νόμου για τη συλλογή αποδείξεων, ή στα αντικίνητρα για τη μη συλλογή τους. Οφείλεται και στο ότι οι πολίτες κατάλαβαν, πως ότι κερδίζει ο «έξυπνος» φοροφυγάς, το χάνουν οι ίδιοι σε πόρους για την υγεία, για τα φάρμακα και τη σύνταξη των γονιών τους, για το σχολείο του παιδιού τους, τις υποδομές του τόπου τους, την ανάπτυξη και την απασχόληση. Πως, ανεξαρτήτως κινήτρων, είναι αυτονόητο δικαίωμα και συνάμα υποχρέωσή τους, να ζητούν και να παίρνουν απόδειξη. Από την πλευρά μας, ανάλογα με τις δημοσιονομικές δυνατότητες, εξετάζουμε το ενδεχόμενο χορήγησης κάποιου επιπλέον κινήτρου φορολογικής έκπτωσης, πιθανώς σε συνδυασμό και με την κάρτα ηλεκτρονικής καταγραφής των αποδείξεων, την οποία προωθούμε.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Η επόμενη μεγάλη επέμβαση της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου είναι η αναδιοργάνωση των υπηρεσιών του υπουργείου. Να αναμένουμε την εκ του μηδενός συγκρότηση του;
Δ. ΚΟΥΣΕΛΑΣ: Στους μήνες που πέρασαν, έγιναν ουσιαστικές παρεμβάσεις στην επιτελική εποπτεία, στους ουσιαστικά αποδιαρθρωμένους ελεγκτικούς και εισπρακτικούς μηχανισμούς που μας παρέδωσε η προηγούμενη Κυβέρνηση. Τίθενται σαφείς και ελέγξιμες καθημερινές χρεώσεις στο ελεγκτικό και εισπρακτικό έργο, με αιχμή τις 30 μεγαλύτερες Εφορίες, οι οποίες καλύπτουν το 70% των εσόδων. Έτσι, παρακολουθούμε καθημερινά την πορεία των εσόδων και εντείνουμε τους ελέγχους εντοπισμού φαινομένων διαφθοράς. Ο σχεδιασμός της αναγκαίας ριζικής ανασυγκρότησης των υπηρεσιών, για να απελευθερωθούν πόροι και δυναμικό και να ενισχυθεί η επιτελική εποπτεία, προχωρά με γοργούς ρυθμούς. Στόχος μας είναι η καλύτερη εξυπηρέτηση των φορολογουμένων. Η ελεγκτική δουλειά θα συγκεντρωθεί σε ειδικά κέντρα, με ελέγχους εστιασμένους σε ομάδες-στόχους, με βάση συγκεκριμένα κριτήρια κινδύνου φοροδιαφυγής. Με την περαίωση απαλλάσσουμε τις υπηρεσίες από σωρευμένα βάρη του παρελθόντος. ‘Έτσι, θα εστιάσουν στους τρέχοντες και στους νέους ελέγχους, στοχευμένα και μεθοδικά.Ήδη το ΣΔΟΕ ανασυστάθηκε και ενισχύθηκε εκ βάθρων, τα θετικά του αποτελέσματα τα βλέπουμε καθημερινά. Βελτιώθηκαν δραστικά οι δυνατότητες λήψης και διασταύρωσης στοιχείων, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Παράλληλα, ο νέος φορολογικός νόμος αυξάνει τις δυνατότητες διεύρυνσης της φορολογικής βάσης, με τα τεκμήρια, τα ηλεκτρονικά τιμολόγια, τις υποχρεωτικές συναλλαγές μέσω τράπεζας για ποσά άνω των 1.500 ευρώ κ.λπ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Οι επιχειρηματίες ζητούν την πλήρη κατάργηση του ΚΒΣ και δεν περιορίζονται στα μέτρα που έχουν ληφθεί για να ισχύσουν από το 2012. Εξετάζετε ένα τέτοιο ενδεχόμενο;
Δ. ΚΟΥΣΕΛΑΣ: Όσο και να το θέλαμε, ο Κ.Β.Σ. δεν μπορεί να καταργηθεί από τη μια μέρα στην άλλη. Πρέπει να δούμε τις γενικότερες ανακατατάξεις και τις διορθωτικές παρεμβάσεις που θα απαιτηθούν, έχουμε άλλωστε ήδη ξεκινήσει να εργαζόμαστε γι’ αυτό. Ο στόχος μας, να καταργηθεί από την 1-1-2012, είναι δεδομένος και, σ’ αυτά τα χρονικά πλαίσια, απόλυτα εφικτός.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Η κυβέρνηση αναζητεί εναγωνίως επενδύσεις ως μέσο στήριξης της οικονομίας. Η πρώτη απόπειρα συνεργασίας με το Κατάρ στον Αστακό δεν ευοδώθηκε. Μήπως τελικά η Ελλάδα δεν προσφέρεται για επενδύσεις ειδικά όταν γείτονες χώρες προσφέρουν καλύτερα κίνητρα, όπως φορολογικά; Δ. ΚΟΥΣΕΛΑΣ:Η ματαίωση της επένδυσης στον Αστακό είναι καθαρά ιδιωτική υπόθεση, οφειλόμενη σε ασυμφωνία μεταξύ των ιδιωτών επιχειρηματιών. ‘Άλλωστε αμέσως μετά, στις 21-10-2010, το Κατάρ επιβεβαίωσε την ισχυρή βούλησή του για επενδύσεις στην Ελλάδα, συνολικού ύψους μέχρι και 5 δισ. δολαρίων, σε συνάντηση που είχαν ο υπουργός Επικρατείας και ο εκτελεστικός διευθυντής του Κατάρ Investment Authority, για την εφαρμογή του σχετικού μνημονίου επενδυτικής συνεργασίας.Το φορολογικό καθεστώς δεν είναι η μόνη, η αποφασιστική παράμετρος προσέλκυσης ή και απώθησης επενδύσεων. Αν ήταν έτσι, επενδύσεις θα γίνονταν μόνο σε φορολογικούς παράδεισους. Σημαντικές επενδύσεις γίνονται ωστόσο και σε χώρες της Ε.Ε. με πολύ αυστηρότερο φορολογικό καθεστώς και σαφώς υψηλότερο κόστος εργασίας. Εμείς, πάντως, δεν σκοπεύουμε να ανταγωνιστούμε «φορολογικούς παραδείσους», ούτε να προσελκύσουμε επενδύσεις της «φορολογικής αρπαχτής», χωρίς προστιθέμενη αξία για τη χώρα. Στόχος μας είναι να χτίσουμε ένα ολοκληρωμένο ευνοϊκό περιβάλλον για σύγχρονες και βιώσιμες παραγωγικές επενδύσεις, με λιγότερη γραφειοκρατία, με διαφάνεια, με σταθερούς και, κυρίως, με καθαρούς κανόνες.
|