Συνέντευξη του Δημήτρη Κουσελά Προέδρου της Ο.Τ.Ο.Ε.
στο Περιοδικό
«Οικονομική Βιομηχανική Επιθεώρηση»
Αθήνα, Μάιος 2001
Κύριε Πρόεδρε, ποια είναι η άποψη των εργαζόμενων στις Τράπεζες, αναφορικά με τα νέα δεδομένα που δημιουργούνται για το ακανθώδες θέμα του Ασφαλιστικού από την ένταξη της χώρας μας και του τραπεζικού συστήματος στη ζώνη του Ευρώ;
Η δική μας φιλοσοφία για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που σήμερα υπάρχουν στο Ασφαλιστικό ταυτίζεται με εκείνη της ΓΣΕΕ: ότι δηλαδή τα υφιστάμενα προβλήματα δεν είναι προβλήματα παροχών, αλλά πόρων και χρηματοδότησης του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης. Η παραπάνω θέση δεν είναι ένας δογματικός ισχυρισμός, αλλά μια πραγματικότητα που τεκμηριώνεται από πλήθος στοιχείων και αναφορών.
Ποια νομίζετε ότι πρέπει να είναι η συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων (κράτους, τραπεζών ακόμη και εργαζομένων) για τη λύση του προβλήματος;
Πιστεύουμε, ότι όλοι πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Κατ’ αρχάς, το κράτος, διότι δε νοείται κοινωνική ασφάλιση χωρίς τη συμμετοχή του. Αποτελεί αναμφισβήτητο γεγονός ότι μέχρι σήμερα το κράτος δεν έχει εκπληρώσει ούτε στο ελάχιστο τις υποχρεώσεις του έναντι των εργαζομένων στις τράπεζες. Οφείλει, πέραν των άλλων, ακόμη και τη συνεισφορά του, που αναγνώρισε με τον 2084/92 και που ξεπερνά το 1,3 δις δρχ. Αλλά και οι τράπεζες, γιατί οι υποχρεώσεις τους έναντι των ασφαλιστικών ταμείων είναι μεγάλες και γιατί είτε μέσα από τις εθελούσιες εξόδους, είτε από την αξιοποίηση ή την παρακράτηση των εισφορών των εργαζομένων ευθύνονται σε σημαντικό βαθμό για τα υπάρχοντα προβλήματα. Από την πλευρά μας, εμείς ως εργαζόμενοι αναλαμβάνουμε την ευθύνη να φύγουμε από το σημερινό καθεστώς. Να δημιουργήσουμε δηλαδή ένα ενιαίο ασφαλιστικό μοντέλο, υγιές και βιώσιμο, που θα προστατεύει σε μακροπρόθεσμη βάση τα ασφαλιστικά δικαιώματά μας.
Σε ποια βάση εννοείτε αυτό το νέο ασφαλιστικό οργανισμό ;
Η πρότασή μας αφορά στη δημιουργία ενός ενιαίου ταμείου ασφάλισης για όλους τους εργαζόμενους στις τράπεζες. Ενός ταμείου που θα προέλθει από τη συγχώνευση όλων των ειδικών ταμείων που υπάρχουν σήμερα στον τραπεζικό κλάδο, με τη μία ή την άλλη μορφή, και την ταυτόχρονη ένταξη όσων δεν είναι ενταγμένοι για κύρια σύνταξη στο ΙΚΑ. Πιστεύω ότι είναι μια πρόταση που ανατρέπει θετικά τα σημερινά δεδομένα και δημιουργεί όρους βιωσιμότητας και προοπτικής.
Τι εκτιμάτε ότι μπορεί να προέλθει από αυτήν την εξέλιξη;
Θεωρούμε ότι αποκαθίσταται η σχέση των εργαζόμενων και των συνταξιούχων, η οποία έχει διαταραχθεί επικίνδυνα και ότι δημιουργείται ευρεία ασφαλιστική βάση για ολόκληρο το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Επίσης, δίνεται η δυνατότητα ολοκληρωμένης και αποτελεσματικής αξιοποίησης της κινητής και της ακίνητης περιουσίας, που είναι βασική πηγή χρηματοδότησης του νέου συστήματος και δημιουργούνται μεγάλες οικονομίες κλίμακας μέσα από τη συγχώνευση των ταμείων κύριας και επικουρικής σύνταξης. Η σύσταση του Ενιαίου Ταμείου Ασφαλίσεως Τραπεζοϋπαλλήλων αποτελεί ολοκληρωμένη λύση για την κύρια και την επικουρική σύνταξη όλων των τραπεζοϋπαλλήλων. Δημιουργεί τις προϋποθέσεις οικονομικής βιωσιμότητας αλλά και κοινωνικής αποτελεσματικότητας, που είναι απαραίτητες για την κοινωνική ασφάλιση στο χρηματοπιστωτικό τομέα. Το Ενιαίο Ταμείου Ασφάλισης Τραπεζοϋπαλλήλων θα αποτελέσει τη βάση του «ενιαίου κοινωνικού χώρου», η δημιουργία του οποίου εκτός των άλλων, θα συμβάλλει σε συνθήκες ενιαίου νομίσματος και έντασης του ανταγωνισμού στη βελτίωση της ποιότητας της τραπεζικής λειτουργίας και του επιπέδου ανταγωνιστικότητας, με την προσέλκυση στελεχών υψηλού επιπέδου γνώσεων.
Θεωρείτε ότι με αυτόν τον τρόπο εξασφαλίζεται η κοινωνική δικαιοσύνη μεταξύ των εργαζομένων, οι οποίοι, ενώ ανήκουν στον ίδιο κλάδο, έχουν διαφορετική αντιμετώπιση ;
Πιστεύουμε, ότι θα δημιουργήσει ενιαίους όρους ανταγωνισμού τόσο στο επίπεδο των εισφορών, όσο και στις παροχές. Το στοιχείο αυτό είναι κρίσης σημασίας για την ομαλή λειτουργία του τραπεζικού συστήματος, το οποίο σήμερα δοκιμάζεται. Αρκεί να σκεφτείτε ότι οι διαφορές στις καταβαλλόμενες εισφορές μεταξύ ορισμένων τραπεζών φτάνουν τις 18 ή τις 20 εκατοστιαίες μονάδες επί του συνόλου της μισθοδοσίας. Θα λάβει, κάποτε, τέλος η απαράδεκτη κατάσταση στην ίδια τράπεζα να έχουμε εργαζόμενους που ανήκουν σε διαφορετικά ασφαλιστικά ταμεία, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για την ομοιογένεια και τη διαμόρφωση κοινής εργασιακής κουλτούρας. Το φαινόμενο αυτό, μετά το πρώτο κύμα συγχωνεύσεων και εξαγορών σε ορισμένους χώρους, είναι κυρίαρχο. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που – όχι αδικαιολόγητα – φοβούνται ότι τα ταμεία τους – από τη στιγμή που δε δέχονται νέες εισφορές αύριο – θα βρεθούν μπροστά σε τραγικά αδιέξοδα. Η δημιουργία ενός ενιαίου ασφαλιστικού φορέα και η καθιέρωση κοινών όρων, προϋποθέσεων και ασφαλιστικών παροχών δε διευκολύνουν μόνο τους εργαζόμενους και τους συνταξιούχους. Θα δώσουν τη δυνατότητα ανάπτυξης της κινητικότητας, που είναι απαραίτητη για την ομαλή λειτουργία του συστήματος αλλά και την προστασία της απασχόλησης. Δεν αποκαθίσταται όμως μόνο η κινητικότητα στο χρηματοπιστωτικό χώρο. Αντιμετωπίζονται θετικά για τις τράπεζες πελώρια αφανή προβλήματα, που λειτουργούν εν είδει ωρολογιακής βόμβας για την ίδια την υπόσταση και την ευρωστία τους κατά τα επόμενα χρόνια.
Με ποιο τρόπο θα συμβάλει στην εξυγίανση των ταμείων η δημιουργία αυτού του φορέα ;
Το συμπέρασμα που μπορεί να εξαγάγει ο καθένας από όλα τα παραπάνω είναι ότι, μέσα από την πρόταση αυτή, εξυγιαίνεται, εξομαλύνεται και ενοποιείται το ασφαλιστικό τοπίο στο χρηματοπιστωτικό τομέα και μαζί με αυτό η λειτουργία του τραπεζικού συστήματος. Αυτή η διαδικασία δεν μπορεί και δεν πρέπει να γίνει εις βάρος των εργαζόμενων και των συνταξιούχων, εις βάρος της κοινωνικής ασφάλισης. Δοκιμάστηκαν και στη χώρα μας, την περίοδο 1990 – 1992, και σε άλλες χώρες εισπρακτικές και ταμιακές λογικές. Αυξήθηκε το όριο ηλικίας, μειώθηκαν οι συντάξεις. Τα προβλήματα όμως δε λύθηκαν. Αυτοί οι δρόμοι είναι αδιέξοδοι. Η συνταγή είναι συνταγή αποτυχίας και κοινωνικών συγκρούσεων. Εμείς θα πορευτούμε το δρόμο της ευθύνης των διαρθρωτικών αλλαγών και της προοπτικής. Θέλουμε να πιστεύουμε, ότι από την πλευρά της κυβέρνησης και των τραπεζών θα υπάρξει βούληση για συνεργασία. Ότι θα υπάρξει ανάληψη ευθυνών, έτσι ώστε το αποτέλεσμα να είναι θετικό για τους εργαζόμενους, τους συνταξιούχους και την κοινωνική ασφάλιση. |
